Өскемен - Семей // 2022 жылы 19 сәуірде Ертіс су қоймалары каскадының су ресурстарын пайдалану жөніндегі ведомствоаралық комиссияның отырысы өтті, ол 16 сәуір мен 8 мамыр аралығында Ертіс ГЭС каскады үшін Ертіс өзенінде табиғатты қорғау мақсатында су жіберу кезеңін анықтады. Жоғарыда көрсетілген комиссияның шешіміне сәйкес Өскемен ГЭС және Шүлбі ГЭС табиғатты қорғау өтемдік су жіберуін бастады.
Уба және Үлбі өзендері ағынының гидрографының болжамына сәйкес Ертіс өзенінің барлық су пайдаланушыларының: гидроэнергетиктердің, ауыл, су, балық шаруашылықтарының, сондай-ақ суды халық үшін пайдаланатын шаруашылық-ауыз су тұтыну қызметтерінің мүдделерін сақтауды ескере отырып, Ертіс су қоймалары каскадының табиғатты қорғау су жіберуін жүргізудің алдын ала кестесі жасалды.
Ведомствоаралық комиссия су жіберудің жалпы көлемін 4,64 км 3 мөлшерінде анықтады. Судың аздығына байланысты су жіберу көлемі 2021 жылға қарағанда 1,13 км 3-ке аз, содан кейін ол 5,7 км3-ден асады. Табиғатты қорғау мақсатындағы су жіберулердің негізгі міндеті-Ертіс пен іргелес су экожүйелерінің салауатты жай-күйін қолдау үшін қажетті ағын режимін қамтамасыз ету.
16 сәуір мен 8 мамыр аралығында Өскемен ГЭС гидроқұрылысы арқылы өтетін судың орташа тәуліктік көлемі 500-ден 1060 м3/сек дейін (өткізу қабілеті 4200 м3/сек артық болған кезде), Шүлбі ГЭС - інде-750-ден 3500 м3/сек дейін (өткізу қабілеті 8000 м3/сек артық болған кезде) құрайды.
Су жіберудің орташа тәуліктік көлемі ауа-райы жағдайлары немесе Шүлбі су қоймасының бүйірден құйылу көлемі өзгерген кезде өзгеруі мүмкін. Бұл жағдайда табиғатты қорғау мақсатында су жіберу режимін көлемі бойынша да, ұзақтығы бойынша да түзетуді "ҚР экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі Су ресурстары комитетінің Су ресурстарын пайдалануды реттеу және қорғау жөніндегі Ертіс бассейндік инспекциясы" РММ жүргізетін болады.
Табиғатты қорғау мақсатында су жіберу уақыты - бұл гидростанция жабдықтарының беріктігін тексеру, өйткені дәл осы уақытта максималды жүктеме түседі. Сондықтан су тасқыны кезеңінің басында негізгі жоспарлы күрделі және ағымдағы жөндеулер аяқталады. Гидротехникалық құрылыстарды көктемгі комиссиялық тексеру жүргізіледі, олардың шеңберінде су тасқынына қарсы іс-шаралардың орындалуын бақылайды.
"Су тасқынына дайындық кезеңінде екі гидростанцияда гидроагрегаттарға ағымдағы жөндеу жүргізілді, сондай - ақ бекітілген кесте бойынша ГЭС құрылыстары мен Гидромеханикалық жабдықтарында күрделі және ағымдағы жұмыстар жүргізілуде",-деп хабарлады "АЭС Өскемен ГЭС" ЖШС және "АЭС Шүлбі ГЭС" ЖШС атқарушы директоры Тлек Айдабұлов.
Екі станцияда да су сорғыш құралдар дайындалды; дренаж құрылғыларына тексеру жүргізілді; Өскемен ГЭС суағар бөгеті мен Шүлбі ГЭС суағар түбі қақпақтары сыналды. Екі ГЭС-те кесте бойынша қызметкерлердің Гидротехникалық құрылыстарды күшейтілген бақылауы ұйымдастырылды, арнайы техниканың дайындығы қамтамасыз етілді.
Қазіргі уақытта Өскемен ГЭС және Шүлбі ГЭС Ертіс су қоймалары құламасының су ресурстарын пайдалану жөніндегі ведомствоаралық комиссиясымен бекітілген тәулік сайынғы су жұмсау кестесіне сәйкес штаттық режимде жұмыс істейді.