04.03.2021
Өскемен ГЭС және Шүлбі ГЭС жоспарлы күрделі жөндеулер жүргізу шеңберінде Қазақстанның энергия жүйесін жалпыға бірдей жаңғыртуға байланысты жобаларды енгізу жүргізілуде.
Елдің электр энергиясына қажеттілігін үздіксіз қамтамасыз ету үшін негізгі және қосалқы жабдықтардың күрделі және ағымдағы сипатындағы регламенттік жұмыстардың толық көлемін орындау маңызды. 2020 жылы Өскемен ГЭС-і осы мақсаттарға 1,5 миллиард теңге, Шүлбі ГЭС-і шамамен 1,9 миллиард теңге бағыттады.
Гидростанциялардың бірқатар жобаларының мемлекеттік маңызы бар, өйткені олар "Цифрлық Қазақстан" бағдарламасы шеңберінде іске асырылуда және Қазақстанның бірыңғай энергетикалық жүйесі (БЭЖ) жұмысын жаңғыртуға және тұрақтылығын арттыруға бағытталған.
«Өскемен ГЭС-інде қазіргі уақытта станцияның барлық гидроагрегаттарына электр гидравликалық реттегіштердің бағдарламалық - техникалық кешендерін орнату бойынша жұмыс аяқталды, - деп хабарлады бас директор Асқар Балабатыров. - Мұндай кешендердің болуы ГЭС-ке Қазақстан БЭЖ-нің жиілігі мен қуат ағынын автоматты реттеудің орталық үйлестіруші жүйесімен автоматты режимде жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Шүлбі ГЭС-інде белсенді және реактивті қуаттың (БРҚТР) жиілігі мен белсенді қуат ағындарын автоматты реттеу функциясы және жүйеде жиілік пен қуат ағындарын реттеудің (ЖҚАР) автоматты жүйесінің орталық кепілгерімен байланысы бар топтық реттеудің жаңа жүйелерін енгізу жалғасуда. Екі ГЭС-те БРҚТР-ды енгізу автоматты режимде Қазақстанның БЭЖ ЖҚАР орталық үйлестіру жүйесімен жұмыс істеуге мүмкіндік береді, - деп толықтырды бас директор, - бұл қажет болған жағдайда біздің гидростанциялар өздерінің оңтайлы қуаттары есебінен Қазақстанның энергетикалық жүйесінде туындаған ең жоғары қажеттілікті бірнеше секунд ішінде жаба алады деген сөз».
Станцияларда сондай-ақ ғимараттар мен құрылыстарды, гидротурбиналық және электр жабдықтарын жөндеу жұмыстары жүргізілуде.
Өскемен ГЭС-інің ең ірі жобасы - №1 гидроагрегатты жаңғырта отырып, күрделі жөндеу, ол ГА-1 қуатын 12,2 МВт ұлғайтуды көздейді. ГА-1-де Санкт-Петербургтегі «Силовые машины» ААҚ алаңында жасалған жаңа жұмыс дөңгелегі (ҚР) орнатылды. Дайындаушы зауыттың шеф-инженерінің бақылауымен ҚР гидротурбинаның жұмыс дөңгелегінің камерасына монтаждау жүргізілді, турбинаның қақпағына қатысты жоғарғы тығыздаудың қозғалмайтын сақинасын орталықтандыру бойынша жұмыстар орындалды.
Шүлбі ГЭС № 1 гидроагрегатында да күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Қазіргі уақытта Гидромеханикалық жабдықтарды жөндеу аяқталды. Электр жабдықтарында, соның ішінде технологиялық процестерді автоматты басқару жүйесінде, термобақылау мен релелік қорғау мен автоматикада жұмыстар орындалды.
Қазақстан Республикасының электр станциялары мен желілерін техникалық пайдалану қағидаларына сәйкес барлық гидроагрегаттар гидроагрегат арқылы су шығынын автоматтандырылған бақылау жүйелерімен жабдықталуы тиіс. Бұл опция су ресурстарын пайдалануды тұрақты бақылауға мүмкіндік береді, сондай-ақ гидроторап жармасы арқылы су ағынын реттеу үшін жедел деректер алуға көмектеседі.
Өскемен ГЭС екі гидроагрегатында осындай жүйелер орнатылған. Қазіргі уақытта №1 гидроагрегатта су шығыны жүйесін монтаждау жүргізілуде. Шүлбі ГЭС ГА-1-де су шығынын автоматтандырылған бақылау жүйесі орнатылуда. Мұндай жүйе ГА-5-ке де орнатылды. Шүлбі ГЭС қалған төрт гидроагрегатында Шығын өлшегіштер жоспарлы күрделі жөндеу жүргізу кезінде келесі бес жыл ішінде орнатылатын болады.
Өскемен ГЭС және Шүлбі ГЭС ғимараттары мен құрылыстарын, гидроагрегаттарын, қосалқы жабдықтарды, жылыту, желдету, су құбыры, кәріз, сумен өрт сөндіру жүйелерін жарамды күйде ұстауға бағытталған ағымдағы жөндеу жұмыстары бекітілген жұмыс кестесіне сәйкес орындалады. Барлық жұмыстар су тасқыны басталғанға дейін, яғни сәуірдің бірінші онкүндігінде аяқталады.