19.03.2021
Өскемен ГЭС-інде табиғатты қорғау мақсатында су жіберу қарсаңында жөндеу жұмыстары жүріп жатыр.
2020 жылы Өскемен ГЭС-іне күрделі жобаларды іске асыруға шамамен бір жарым миллиард теңге бөлінді.
Су тасқынына дайындық алдыңғы табиғатты қорғау су жібергеннен кейін бірден басталады және жаздан келесі жылдың көктеміне дейін созылады. Осы уақыт ішінде ғимараттар мен құрылыстарға, гидротурбиналық және электр жабдықтарына жөндеу жүргізіледі.
Ең ірі жоба - №1 гидроагрегатты жаңғыртумен күрделі жөндеу, ол ГА-1 қуатын 12,2 МВт ұлғайтуды көздейді. 2021 жыл қарсаңында Санкт-Петербургтегі "Күштік машиналар" ААҚ алаңында жасалған жаңа жұмыс дөңгелегі (ЖД) гидростанцияға келді. Дайындаушы зауыттың шеф-инженерінің бақылауымен ЖД гидротурбинаның жұмыс дөңгелегінің камерасына монтаждау жүргізілді, турбинаның қақпағына қатысты жоғарғы тығыздаудың қозғалмайтын сақинасын орталықтандыру бойынша жұмыстар орындалды. Жаңа жұмыс дөңгелегінің құны жеткізу және орнату бойынша ілеспе қызметтермен бірге 920 млн.теңгеден астам соманы құрайды.
Қазақстан Республикасының электр станциялары мен желілерін техникалық пайдалану қағидаларына сәйкес барлық гидроагрегаттар гидроагрегат арқылы су шығынын автоматтандырылған бақылау жүйелерімен жабдықталуы тиіс. Өскемен ГЭС-нің үш гидроагрегатында мұндай жүйелер орнатылды. Күрделі жөндеу жүргізу кезінде су тұтыну жүйесі №1 гидроагрегатқа да орнатылатын болады. Жаңа жабдық қойылды, оны монтаждау жүргізілуде. Жүйе мен орнату жұмыстарын қоса алғанда, осы жобаның құны 200 млн.теңгеден асады. Гидроагрегат арқылы су тұтыну жүйесі гидротурбиналық жабдықтың жай-күйіне тұрақты бақылау жүргізуге, су ресурстарын пайдалануды бақылауға мүмкіндік береді, сондай-ақ гидроторап жармасы арқылы су ағынын реттеу үшін жедел деректер алуға көмектеседі.
Жөндеу № 1 блоктың электр жабдықтарында да жүргізілді. Басты жоғарылататын трансформаторлардан ОРУ-110 кВ жалпы тарату құрылғысының шина жүйелеріне дейін электр энергиясын беруге арналған 110 кВ әуе желілерінде аспалы оқшаулауды жөндеу жүргізілді, осы жұмыс көлеміне салымдар 10,7 млн. теңгені құрады.
Мемлекеттік маңызы бар жобалар бар және оларға станцияда ерекше назар аударылады. "Цифрлық Қазақстан" бағдарламасын іске асыру және Қазақстан БЭЖ жұмысының тұрақтылығын арттыру шеңберінде Өскемен ГЭС-інде қазіргі уақытта ГА-1-де электр гидравликалық реттегіштердің бағдарламалық-техникалық кешендерін орнату бойынша жұмыс жүргізілуде, бұл ГЭС-ке Қазақстан БЭЖ-нің жиілігі мен қуат ағындарын Автоматты реттеудің орталық үйлестіру жүйесімен автоматты режимде жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Баптау және жұмысқа енгізу №1 гидроагрегатты іске қосу кезінде іске қосу сынақтары кезеңінде орындалатын болады.
Екі ГЭС-те ГРТМ-ді енгізу Қазақстан БЭЖ-нің орталық үйлестіру жүйесімен автоматты режимде жұмыс істеуге мүмкіндік береді, демек, қажет болған жағдайда біздің гидростанциялар өздерінің оңтайлы қуаттары есебінен Қазақстанның энергетикалық жүйесінде туындаған ең жоғары қажеттілікті бірнеше секунд ішінде жаба алады.
Сондай-ақ, су тасқыны кезеңінде де, жыл бойы да гидростанцияның апатсыз қызметі үшін маңызды бірқатар жөндеу іс-шаралары орындалды: ОРУ-110 кВ желілерінің негізгі қорғаулары ауыстырылды, бөгеттің температуралық жіктерінің гидрооқшаулағышы жөнделді, көпірлі крандар мен олардың кран жолдарына ағымдағы жөндеу жүргізілді, бейнебақылау жүйесі және қашықтықтан қол жеткізуді бақылау жүйесі жаңғыртылды, диспетчерлік байланыс жабдығы жаңғыртылды, трансформаторларда Автоматты ден қою және өрт, гидроагрегаттарды автоматтандырылған басқару жүйесіне жөндеу жүргізілді. Күрделі және ағымдағы жөндеу бойынша барлық жұмыстар су тасқыны басталғанда, яғни сәуірдің бірінші онкүндігінде аяқталатын болады.